Jan Szałowski – Chojeński chór „Dzwon” świętuje

Pod koniec listopada miał miejsce miły jubileusz, albowiem chór powstały na Chojnach jeszcze w 1897 roku ma już 120 lat.

Powstał on pierwotnie przy erygowanej w 1892 roku katolickiej parafii Świętego Wojciecha na Chojnach, ale trzeba pamiętać, że już w 1905 roku zbudowano drugie miejsce katolickiego kultu religijnego – kaplicę filialną przy Rzgowskiej 88. Wokół niej – dziesięć lat później – w 1915 roku ukształtowała się niezależna parafia pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego. To tutaj, w bliższych i dalszych okolicach kaplicy, czyli późniejszego kościoła parafialnego mieszkali w większości członkowie Towarzystwa Śpiewaczego ‘Dzwon Chojeński’. Świadczy o tym umieszczona na sztandarze chóru data 22 listopada 1909 roku i napis „przy kościele Przemienienia Pańskiego w Nowych Chojnach”.

Dzwon Chojeński w swoich początkach związany jest więc z dwoma współczesnymi parafiami położonymi na Chojnach. Obie mogą być dumne z tegorocznego jubileuszu. Chór ma swoją przebogatą historię. Powstał jeszcze w epoce beztroskiego fin de siecle, gdy wydawało się w Europie, że wszystko idzie ku świetlanej przyszłości wszechogarniającego postępu. Ale Polacy musieli także wtedy pamiętać, że są narodem bez państwa. W tamtych czasach polska książka, polska pieśń i polskie chóry nie pozwalały zapomnieć, że jesteśmy odrębnym od wszystkich zaborców narodem. I taką, nie tylko religijną, funkcję pełniło na południe od Łodzi Towarzystwo Śpiewacze Dzwon Chojeński. Członkowie Towarzystwa włączali się od początku w przeróżne działania związane ze społecznym funkcjonowaniem parafii. I tak przykładowo, gdy proboszcz Stefan Rylski podjął w 1931 roku starania, aby powstał na terenie parafii Katolicki Dom Ludowy – znany przez szereg lat po wojnie, jako kino ‘Roma’ – to członkowie chóru włączyli się aktywnie w publiczną zbiórkę pieniędzy na ten cel. Warto pamiętać, że w ramach chóru istniała także sekcja dramatyczna, która wystawiała utwory sceniczne. Po zbudowaniu przy Rzgowskiej Katolickiego Domu Ludowego pojawiła się możliwość wystawiania w nim jasełek i innych sztuk. Chór ma także swoje wielkie dni w okresie drugiej wojny światowej. Niemieccy okupanci poza trzema kościołami katolickimi dla Polaków zamknęli wszystkie pozostałe, w tym katedrę. Dla Niemców-katolików przeznaczono kościół pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego. W tych trudnych czasach nie zamilkł ‘Dzwon Chojeński’. Parafia miała zresztą dużo szczęścia, gdyż była jedną z tych trzech, które nadal mogły funkcjonować. Zyskało w tych latach Towarzystwo nowych – aczkolwiek jedynie chwilowych – członków, gdyż wielu chórzystów z zamkniętych kościołów uczęszczało do Białego Kościoła, jak to potocznie określa się kościół Przemienienia Pańskiego.

Po wojnie chór śpiewał w czasie mszy transmitowanych w niedziele przez Polskie Radio z ówczesnego kościoła garnizonowego pod wezwaniem Świętego Ducha na placu Wolności. W 1959 roku w otwartym konkursie, który odbywał się w Filharmonii Łódzkiej chór zdobył drugie miejsce. Największym wydarzeniem, które jest ciągle wspominane, był wspólny śpiew, wraz z innymi chórami, podczas Mszy Świętej polowej na Lublinku sprawowanej przez Ojca Świętego Jana Pawła II w dniu 13 czerwca 1987 roku, czyli 30 lat temu.

Warto wiedzieć, że chór posiada kronikę prowadzoną od początków swej działalności. Możemy w niej zobaczyć m.in. dwa cenne wpisy arcybiskupa warszawskiego Aleksandra Kakowskiego – późniejszego członka Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego – złożone w 1913 i 1916 roku podczas wizytacji przeprowadzonych w kościołach parafialnych Świętego Wojciecha i Przemienienia Pańskiego na Chojnach. Bogata przeszłość chóru w 2004 roku doczekała się nawet pracy magisterskiej „Chór ‘Dzwon’ parafii Przemienienia Pańskiego i jego rola w życiu muzycznym i kulturalnym miasta Łodzi” napisanej przez panią Annę Wasiel na UŁ.

Chór w biegu lat swej działalności posiadał kilku dyrygentów. Byli to: od 1916 roku pan Leon Durczyński, zaś od 1937 do 1972 (z niewielkimi przerwami) pan Marian Skowroński. W 1976 roku dyrygentem został pan Marek Balcer, który chór prowadził do swej śmierci w maju roku 2001. Pół roku później, w grudniu 2001 roku dyrygentem chóru została pani Anna Wasiel, zaś w latach 2006 – 2016 był nim pan Piotr Pająk. Aktualnie chórem zajmuje się organista pracujący w parafii Przemienienia Pańskiego, pan Przemysław Olszowiec.

Poza wzbogacaniem liturgii w parafii, chór prezentował się także w czasie licznych wyjazdów do różnych miejsc w Polsce. Śpiewali więc chórzyści m.in. w Częstochowie, Licheniu, Wadowicach, Kalwarii Zebrzydowskiej, Krakowie, Gnieźnie, Poznaniu, Kaliszu, Niepokalanowie i na Świętym Krzyżu w Górach Świętokrzyskich, gdzie przechowywany jest fragment drzewa Krzyża Świętego.

Aktualnie chór liczy 25 członków. Opiekunem ‘Dzwonu’ jest ks. proboszcz Krzysztof Wlazło, zaś o poziom śpiewu od 2016 roku, jak wspomniano, dba pan Przemysław Olszowiec. Chór ćwiczy we wtorki od godz. 17:30 w jednym z pomieszczeń parafialnych. Warto też wiedzieć, że chór śpiewa w każdą niedzielę na mszy świętej o godz. 12:30. Jak to w życiu bywa, niektórzy członkowie muszą rezygnować, inni przybywają. Jak mawia pani Wiesława Kacprzyk, prezes chóru ‘Dzwon’: ‘Wszystkich chętnych, którzy chcieliby włączyć się poprzez swój śpiew w ubogacanie liturgii, zapraszamy do naszej wspólnoty’.

Patronką śpiewaków i chórzystów jest św. Cecylia, której święto patronalne przypada 22 listopada każdego roku. Tegoroczne obchody 120.lecia powstania Towarzystwa Śpiewaczego „Dzwon Chojeński” odbyły się więc w oktawie dnia św. Cecylii, w niedzielę 26 listopada. O godz. 19:00 Mszę Świętą odprawili ks. bp Adam Lepa – który przez szereg lat, aż do 1978 roku, był wikarym w parafii Przemienienia Pańskiego a także twórcą i opiekunem tamtejszego prężnie działającego duszpasterstwa akademickiego – oraz ksiądz infułat Józef Fijałkowski, poprzedni proboszcz parafii. Po uroczystej Mszy Świętej odbyło się spotkanie członków chóru z udziałem ks. bpa Adama Lepy, infułata Józefa Fijałkowskiego, proboszcza Krzysztofa Wlazło i wikarych z parafii Przemienienia Pańskiego. W miłej i przyjaznej atmosferze można było wysłuchać wspomnień z minionych lat oraz posłuchać pięknych głosów poszczególnych członków chóru. Warto także dodać, że pani prezes chóru, Wiesława Kacprzyk, pełniąca tą odpowiedzialną funkcję od 37 lat – zaś śpiewająca w chórze już od 50 lat – otrzyma wkrótce kościelne odznaczenie. Decyzja już zapadła a odpowiedni dokument zostanie wkrótce podpisany przez nowego metropolitę łódzkiego abpa Grzegorza Rysia.

Z okazji pięknego jubileuszu 120.lecia działalności życzymy chórowi dużo zdrowia, radości i dalszych lat owocnej pracy dla dobra wspólnoty parafialnej a także całej społeczności Chojen.