25. rocznica śmierci śp. Jędrzeja Giertycha

9 października 1992 roku zmarł w Londynie, w wieku 89 lat, Jędrzej Giertych, polityk, wybitny działacz ruch narodowego, harcerz, dyplomata, publicysta polityczny i historyczny. W wieku 15 lat brał udział w rozbrajaniu Austriaków w Kielcach, w 1920 roku jako ochotnik wstąpił do Wojska Polskiego, został ranny 15 sierpnia w bitwie warszawskiej.

Ukończył prawo na Uniwersytecie Warszawskim, działał w harcerstwie (w ZHP był do 1932 kierownikiem Głównej Kwatery Męskiej). W latach 1927-32 był referentem w Ministerstwie Spraw Zagranicznych i pracował w konsulacie polskim w Olsztynie. Usunięty przez władze sanacyjne rozpoczął działalność polityczną w ruchu narodowym, zasiadając we władzach Obozu Wielkiej Polski i Stronnictwa Narodowego. Był też redaktorem „Gazety Warszawskiej”, i „Warszawskiego Dziennika Narodowego”. Autor prac „Tragizm losów Polski” (1936) i „O wyjście z kryzysu” (1938), będących podstawą ideową dla frakcji „młodych” Stronnictwa Narodowego. W 1937 odbył podróż reporterską do Hiszpanii, której pokłosiem była książka „Hiszpania bohaterska”.

W trakcie kampanii 1939 roku walczył jako porucznik marynarki w obronie Helu, po kapitulacji dostał się do niewoli, gdzie podejmował sześciokrotnie próby ucieczki. Po wyzwoleniu z niewoli w 1945 roku przedostał się do kraju, aby wywieźć z niego rodzinę (żonę i sześcioro dzieci), a następnie żył na emigracji w Anglii gdzie pracował jako robotnik, a później jako nauczyciel

Na emigracji wydawał wiele książek (również prace Feliksa Konecznego) oraz czasopisma „Ruch Narodowy” i „Opoka”. Był przewodniczącym Towarzystwa im. Romana Dmowskiego, z emigracyjnego SN został jednak w 1961 usunięty za głoszenie propozycji zmiany orientacji geopolitycznej na prorosyjską (do stronnictwa powrócił w latach 80.). Zwalczał tzw opozycję demokratyczną w kraju, uważając, że jest ona zdominowana przez nurt lewicowo-kosmopolityczny (KOR), a w 1982 poparł wprowadzenie stanu wojennego mniemając, że zapobiegł on interwencji sowieckiej.

Ideologicznie reprezentował nurt młodonarodwy, o zabarwieniu antyliberalnym i antyparlamentarnym. Położył też duże zasługi dla katolicyzacji ruchu narodowego. Od lat 60. sprzeciwiał się też posoborowym zmianom doktrynalnym i liturgicznym w Kościele.