Święto Oczyszczenia NMP jest ostatnim z cyklu świąt w czasie po Objawieniu Pańskim. Jest to jedna z najstarszych uroczystości Najświętszej Panny, gdyż jeszcze w VII w. zajmowała w Rzymie drugie miejsce po Wniebowzięciu. Obchodzi się ją 2. lutego, ponieważ Maryja, chcąc być posłuszną prawu Mojżesza, musiała udać się z Panem Jezusem do Jerozolimy w 40 dni po Narodzeniu Dzieciątka (25.XII – 2.II), by tam w świątyni złożyć przepisane ofiary. Matka Boża udała się do Jerozolimy wraz z Bożym Dzieciątkiem.

Obecny w świątyni starzec Symeon poznał Zbawiciela świata i nazwał Go «światłem na oświecenie pogan». Słowa te dały początek obrzędowi poświęcenia świec i uroczystej procesji ku czci Chrystusa — Światłości świata, która odbywała się w Jerozolimie już w IV wieku. Z Jerozolimy zwyczaj odbywania procesji przeszedł do Konstantynopola, a stamtąd na Zachód. Poświęcenie świec powstało później. Świece te stanowią sakramentale rzeczowe. Zapala się je przy konających oraz w czasie burzy. Stąd powstały ludowe nazwy «gromnice» i «Święto Matki Bożej Gromnicznej».