Święto to obchodzi Kościół katolicki w piątek po oktawie Bożego Ciała. Uroczystość ta wyraża prawdę, którą zapisał św. Jan Apostoł: „Bóg jest miłością”. Kult Serca Jezusa, znany już od średniowiecza, rozpowszechnił się w Kościele i został oficjalnie uznany pod wpływem objawień, jakie miała XVII-wieczna mistyczka św. Małgorzata Maria Alacoque.

Przedmiotem uroczystości Najświętszego Serca Pana Jezusa jest miłość Boga objawiona w Sercu Jezusa. Korzenie tej uroczystości sięgają czasów starożytnych. Pierwsi chrześcijanie czcili miłość Chrystusa, którą przedstawiało serce Dobrego Pasterza. Ojcowie Kościoła w nawiązaniu do fragmentu ewangelii o otwartym boku Jezusa (J 19,34) propagowali kult miłości ofiarnej i wiernej aż do śmierci. Szczególny rozkwit kultu Serca Jezusa przypada na okres Średniowiecza.

Drugi okres rozwoju tego kultu przypada na XVI wiek. W roku 1672 św. Jan z Eudes jako pierwszy otrzymał zgodę na odprawianie Mszy św. o Sercu Pana Jezusa. Był on spowiednikiem św. Małgorzaty Alacoque, znanej z objawień Jezusa, który pragnął specjalnego święta ku czci Miłości przedstawionej w Bożym Sercu. Święto miało być obchodzone na zakończenie oktawy Bożego Ciała, czyli w piątek. Dopiero po stu latach Stolica Apostolska zaczęła dawać pozwolenie na wprowadzenie takiego święta. Jako pierwsi otrzymali je biskupi polscy od papieża Klemensa XIII w roku 1765. Dla całego Kościoła ustanowił to święto papież Pius IX w roku 1865. Natomiast papież Leon XIII w roku 1899 na początek nowego wieku poświęca cały świat Najświętszemu Sercu Pana Jezusa. W 1928 roku Pius XI podnosi rangę święta i ogłasza jego nowy formularz mszalny.